مالکان و صاحبان ساختمان‌های مسکونی و غیرمسکونی آسیب‌دیده از تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی برای مراجعه به «متولی بازسازی» در روزهای گذشته ناگزیر به انتخاب «راه‌های غیررسمی» بودند که بعضا در مسیر عزیمت به مرجع مدنظرشان، هزینه‌هایی را نیز متحمل شدند یا اقدامی نکردند و معطل ماندند؛ در حال حاضر اما «بازسازی یک متولی رسمی دارد» و «فرآیند بازسازی» هم مشخص شده است.
به گزارش دنیای اقتصاد، طی هفته دوم تجاوزگری اسرائیل به خاک ایران، آن هم به شکل حملات هوایی پهپادی و موشکی به ساختمان‌های مسکونی در تهران و دیگر شهرهای کشور، برخی شهروندانی که طبقه یا آپارتمان محل سکونت‌شان با پرتابه‌ها، «تخریب» شده بود، برای چاره‌جویی سریع بابت بازسازی منزل، به یکسری مراجع نیمه‌دولتی یا عمومی و بعضا خصوصی رفتند. برخی از این آسیب‌دیدگان موفق به «کسب اطلاعات درست» نشدند و برخی هم با این درخواست روبه رو شدند که برای مراجعه ارزیاب لازم است ابتدا مبلغی پرداخت شود.
برخی از همین شهروندان در تماسی درخواست کردند «دولت مسیر رسمی برای مراجعه شهروندانی که خانه‌هایشان از جنگ آسیب دیده است را معرفی کند و فرآیند را نیز توضیح دهد.»
در پاسخ به این مطالبه شهروندان، از معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی خواست «آخرین تصمیم اتخاذشده در هیات دولت برای نحوه بازسازی شهرها تحت‌تاثیر تجاوزگری اسرائیل» تشریح شد.
تشکل ستاد «بازسازی مناطق آسیب‌دیده»
حبیب‌اله طاهرخانی معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد: روند ارزیابی خسارت و بازسازی ساختمان‌های متعلق به مالکان خصوصی در شهرها طی دو هفته گذشته را می‌توان به دو مقطع «حین حملات هوایی» و «پس‌از اعلام آتش‌بس» تقسیم کرد. در مقطع اول، اقدامات رسیدگی به آسیب‌دیدگان، به صورت «فوریت» انجام می‌شد؛ به‌طوری که مثلا در تهران، نمایندگان سازمان آتش‌نشانی، نظام مهندسی و هلال‌احمر، میزهایی در سازمان مدیریت بحران تشکیل داده بودند و پس‌از «اعلام آسیب (گزارش)» از سوی شهروندان به وزارت راه و شهرسازی، عوامل امدادی و فنی در محل اصابت پرتابه‌ها حضور پیدا می‌کردند و برای نحوه اقدامات اورژانسی تصمیم می‌گرفتند.
عملیات در آن مقطع به صورت «جست‌وجو، نجات و آواربرداری اولیه» در کنار «ارزیابی میزان خسارت واردشده و تشکیل پرونده» پیش می‌رفت. اما در حال حاضر که جنگ متوقف شده است، با تاکید رئیس‌جمهور و تصمیم‌گیری در هیات دولت و راهبری موضوع بازسازی توسط وزارت راه و شهرسازی، فرآیند جامعی در قالب «تشکیل ستاد بازسازی مناطق آسیب‌دیده در بنیاد مسکن» در دستورکار قرار گرفته است.
معاون مسکن درباره جزئیات ماموریت «ستاد بازسازی مناطق آسیب‌دیده» گفت: این ستاد با مدیریت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، کار ارزیابی خسارت و همچنین رفع خسارت از ساختمان‌هایی که مالکیت آن‌ها، خصوصی است را برعهده دارد؛ این ساختمان‌ها هم شامل مسکونی و هم اداری و تجاری می‌شود به این معنا که شهرک‌های مسکونی و ساختمان‌های نظامی، دولتی، عمومی و همچنین مراکز امنیتی، تاسیسات شهری و غیرشهری مشمول این مسیر نیست و آن‌ها به صورت دیگری مورد رسیدگی و پیگیری قرار می‌گیرند.
طاهرخانی در ادامه، نتایج یافته‌های اولیه از میزان خسارت واردشده به ساختمان‌های شهری در پی حملات رژیم صهیونیستی را اینگونه تشریح کرد: تاکنون بر اساس گزارشی که نظام مهندسی ساختمان از «ارزیابی در محل» در شهرها انجام داده است، شهر تهران یکی از مناطقی بوده که حجم آسیب‌ها در مقایسه با دیگر شهرها، بیشتر بوده است. تیم ارزیاب، کار شناسایی نقاط آسیب‌دیده از جنگ تحمیلی ۱۲روزه را به صورت «پلاک‌به‌پلاک» انجام داده است و همچنین انجام می‌دهد.
۳ دسته ساختمان آسیب‌دیده
ساختمان‌های مسکونی (و غیرمسکونی) آسیب‌دیده در جنگ بر اساس گزارش‌های کارشناسی تیم‌های ارزیابی خسارت، به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شود؛ ساختمان‌ها یا واحدهای «نیازمند تعمیر»، بناهای «نیازمند مقاوم‌سازی» و همچنین ساختمان‌ها یا واحدهای «نیازمند تخریب کامل و احداث از نو.» ساختمان‌های نیازمند تعمیر، بناهایی هستند که در اثر حملات هوایی، بخش‌هایی از آن‌ها همچون «پنجره‌ها، نما یا فرم‌ها» دچار آسیب شدند.
ساختمان‌های نیازمند مقاوم‌سازی نیز یک مرحله «آسیب‌دیدگی بیشتر» را تجربه کرده‌اند به این معنا که بخش‌هایی از سازه آن‌ها آسیب دیده است. ساختمان‌های نیازمند تخریب کامل و بازسازی اما بناهایی هستند که سازه آن‌ها چنان دچار آسیب و خسارت شده که باید کل سازه از نو احداث شود.
بودجه «بازسازی» از کجا می‌آید؟
معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در ادامه ضمن اشاره به یک مساله در فرآیند بازسازی، منابع اولیه و پیشنهادی برای تامین اعتبار بودجه بازسازی را نیز معرفی کرد. در حال حاضر، مساله اصلی در فرآیند بازسازی، «حضور مالکان در محل ساختمان آسیب‌دیده» است. از آنجا که طی روزهای جنگ تحمیلی، شهروندان اغلب در شهرهای دیگری اقامت داشتند، ارزیابی خسارت تحت‌تاثیر این عدم‌حضور قرار گرفت.
برای شروع فرآیند بازسازی که مرحله اول آن، تعیین خسارت است، نیاز به حضور مالک است. با این حال، بودجه بازسازی از سه محل قرار است تامین شود؛ یک بخش از محل اعتبارات مدیریت بحران و پدافند غیرعامل برای کمک به مالکان، یک بخش نیز از محل بودجه بنیاد مسکن برای ساختمان‌های نیازمند تعمیر و یک بخش نیز به صورت تسهیلات بانکی کم‌بهره و معافیت عوارض و مالیات برای بازسازی ساختمان‌ها.
محل اسکان آسیب‌دیدگان
معاون مسکن در ادامه، از برنامه‌ریزی برای «اسکان کوتاه‌مدت» و سپس «اسکان موقت» آن دسته از خانوارهایی که ساختمان محل سکونت‌شان آسیب دیده است، خبر داد و گفت: در مرحله اسکان موقت، شهرداری‌ها و استانداری‌ها مسوولیت اسکان یک تا چهار هفته‌ای شهروندان را برعهده دارند. این اسکان قرار است در هتل‌های شهر یا سایر مکان‌هایی که شهرداری‌ها و استانداری‌ها مشخص می‌کنند، انجام شود.
در مرحله بعدی که شهروندان باید تا زمان «امکان استفاده مجدد از آپارتمان‌شان»، در جای دیگری سکونت داشته باشند، «وام اجاره قرض‌الحسنه» برای آن‌ها پیش‌بینی شده است. این فرآیند «بازگشت به منزل» احتمالا حداقل یکسال طول خواهد کشید.
آسیب‌دیدگان از جنگ تحمیلی برای مراجعه به ستاد بازسازی مناطق آسیب‌دیده می‌توانند با شماره تلفن‌های ۶۶۵۳۷۱۴۴-۰۲۱ و ۶۶۵۳۷۱۵۰-۰۲۱ تماس بگیرند. همچنین شماره‌های تلفن همراه ستاد، برای پیامک نیز ۰۹۹۹۹۰۲۴۷۵۸ و ۰۹۹۹۹۰۲۴۷۵۹ است.
نظرات کاربران