چندین عامل ممکن است باعث ایجاد لکه‌های تیره و سیاه روی زبان شوند، از جمله یک وضعیت خوش‌خیم به نام زبان مودار، برخی داروها و برخی شرایط پزشکی. لکه‌های تیره روی زبان ممکن است به دلیل تفاوت‌های طبیعی در زبان انسان نیز ایجاد شوند که در افرادی با پوست تیره شایع است.
به نقل از health، لکه‌های تیره و سیاه روی زبان ممکن است خود به خود از بین بروند، یا می‌توانید با برطرف کردن علت زمینه‌ای، به درمان آنها کمک کنید.
دلایل ایجاد لکه‌های سیاه روی زبان
دلایل متعددی برای وجود لکه‌های سیاه روی زبان شما وجود دارد. بیشتر آنها جدی یا مضر نیستند. شایع‌ترین دلایل ایجاد لکه‌های سیاه روی زبان عبارتند از:
تفاوت‌های طبیعی در ظاهر زبان
شایع‌ترین علت لکه‌های سیاه روی زبان، تفاوت‌های طبیعی در ظاهر زبان‌هاست. این پدیده به عنوان یک نوع تغییر رنگ خوش‌خیم (بی‌خطر) در دهان شناخته می‌شود. این بدان معناست که برخی افراد به طور طبیعی رنگدانه (رنگ) بیشتری روی زبان خود دارند.
این نوع تغییر رنگ در افرادی با پوست تیره‌تر شایع‌تر است. زبان ممکن است دارای لکه‌های تیره باشد، اما ممکن است لکه‌های صورتی یا قرمز نیز داشته باشد. احتمال اینکه برای اولین بار این لکه‌ها را در دهه ۲۰ یا ۳۰ زندگی خود مشاهده کنید، بیشتر است.
زبان مودار (Hairy Tongue)
زبان مودار وضعیتی است که در آن لکه‌های تیره روی زبان ظاهر می‌شوند. همچنین ممکن است زائده‌های کوچک و مو مانندی روی زبان به وجود آیند. اگرچه ظاهر آن می‌تواند نگران‌کننده باشد، اما مضر نیست.
عوامل متعددی می‌توانند خطر ابتلا به زبان مودار را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
بهداشت ضعیف دهان و دندان
عفونت‌های قارچی
استفاده از برخی آنتی‌بیوتیک‌ها
سیگار کشیدن
نوشیدن مقادیر زیاد چای یا قهوه
رنگ‌های موجود در غذاها یا داروها
استفاده بیش از حد از برخی دهانشویه‌ها
دریافت پرتودرمانی در ناحیه سر یا گردن
مصرف برخی داروها
برخی داروها می‌توانند باعث ایجاد لکه‌های سیاه روی زبان شما شوند. به عنوان مثال، داروهایی که حاوی آهن یا طلا هستند می‌توانند این اثر را داشته باشند. سایر داروهایی که می‌توانند باعث ایجاد لکه‌های سیاه روی زبان شوند عبارتند از:
برخی آنتی‌بیوتیک‌ها
پپتو بیسمول (بیسموت ساب‌سالیسیلات) و داروهایی که اسید معده را کاهش می‌دهند
برخی داروهای ضدروان‌پریشی
برخی داروهای درمان تشنج
داروهای درمان مالاریا
بیماری‌های زمینه‌ای
برخی از بیماری‌های زمینه‌ای می‌توانند به عنوان یکی از علائم خود، باعث ایجاد لکه‌های سیاه روی زبان شوند. این شرایط عبارتند از:
بیماری آدیسون (نارسایی غده فوق کلیوی)
سندروم پوتز-جگرز (یک بیماری ژنتیکی نادر)
پرکاری تیروئید (سطوح بالای هورمون‌های تیروئید)
HIV
سل
کاندیدیازیس (عفونت قارچی)
توده‌های خوش‌خیم یا سرطانی روی زبان
زبان من چه شکلی خواهد بود؟
زبان شما ممکن است یک یا چند لکه به رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه داشته باشد. این لکه‌ها ممکن است در نواحی مختلف زبان قرار گیرند. ظاهر و محل آنها می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. در بیشتر موارد، افراد به جز رنگ سیاه، هیچ علامت دیگری ندارند.
اگر به زبان مودار مبتلا باشید، که حدود ۱۳٪ از کل مردم در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند، احتمالاً متوجه یک پوشش تیره روی زبان خود نیز خواهید شد. این پوشش اغلب می‌تواند قهوه‌ای یا مایل به سیاه به نظر برسد، اما ممکن است سفید، صورتی یا سبز نیز باشد. در برخی موارد، زائده‌های کوچک مو مانندی روی زبان ایجاد می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر لکه‌های تیره‌ای روی زبان خود دارید که پس از چند روز خود به خود از بین نمی‌روند، برای راهنمایی به پزشک خود مراجعه کنید. اگر علائم زبان شما باعث مشکل در خوردن یا نفس کشیدن می‌شود، فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
در زمان ویزیت، پزشک احتمالاً زبان شما را معاینه خواهد کرد. ممکن است از شما سؤالاتی در مورد زمان اولین مشاهده لکه‌های تیره، اینکه آیا قبلاً آنها را داشته‌اید و چه علائم دیگری ممکن است تجربه کنید، بپرسد. پزشک ممکن است در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید و همچنین عادات شما در مورد سیگار کشیدن و بهداشت دهان و دندان سؤال کند.
گاهی اوقات ممکن است پزشک نیاز به گرفتن نمونه خون یا برداشتن مقدار کمی از بافت زبان برای بیوپسی (نمونه‌برداری) داشته باشد.
چگونه از شر لکه‌های سیاه روی زبان خلاص شویم؟
درمان لکه‌های سیاه روی زبان معمولاً به علت آن بستگی دارد. اگر یک بیماری باعث ایجاد لکه‌های تیره شده باشد، درمان آن بیماری معمولاً باعث از بین رفتن لکه‌ها می‌شود.
اگر لکه‌ها ناشی از دارویی باشد که مصرف می‌کنید، قطع دارو یا تغییر آن به داروی دیگر ممکن است کمک‌کننده باشد. قبل از قطع یا تغییر داروهای تجویزی، برای راهنمایی با پزشک خود صحبت کنید.
گاهی اوقات، مراقبت‌های خانگی می‌تواند به درمان لکه‌های سیاه روی زبان کمک کند. برخی از نکات مراقبت در خانه عبارتند از:
به طور منظم مسواک بزنید و نخ دندان بکشید
از یک زبان‌پاک‌کن استفاده کنید
برای دریافت نکات مراقبتی و تمیز کردن دهان به دندانپزشک مراجعه کنید
یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی داشته باشید
سیگار را ترک کنید
کمتر چای یا قهوه بنوشید
عفونت‌های باکتریایی یا قارچی را درمان کنید
چگونه از این لکه‌ها پیشگیری کنیم؟
همیشه امکان پیشگیری از لکه‌های سیاه روی زبان وجود ندارد، مانند زمانی که این لکه‌ها یک تغییر طبیعی در زبان هستند.
اگر لکه‌های تیره شما ناشی از زبان مودار سیاه باشد، ممکن است بتوانید با تغییر برخی از عادات خود از بروز لکه‌ها جلوگیری کنید. اطمینان از مسواک زدن منظم، نوشیدن کمتر چای و قهوه، و کنار گذاشتن تنباکو ممکن است مفید باشد.
برخی افراد متوجه شده‌اند که مسواک زدن زبان با مسواک یا استفاده از زبان‌پاک‌کن می‌تواند از ایجاد لکه‌های تیره روی زبان جلوگیری کند.
مرور سریع و جمع‌بندی
تفاوت‌های طبیعی در رنگ زبان انسان، و همچنین یک وضعیت بی‌خطر به نام زبان مودار تیره، می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های سیاه روی زبان شود. به طور کمتر شایع، داروها یا بیماری‌ها می‌توانند باعث ایجاد لکه‌های تیره روی زبان شوند.
اگر لکه‌های تیره شما در عرض چند روز خود به خود از بین نرفتند، برای درک علت آنها و یافتن بهترین راه درمان، به یک پزشک مراجعه کنید.
نظرات کاربران